Wat is hoogbegaafdheid*

Dit artikel is afkomstig van Esther-Marieke – hoogbegaafdheid.net

Toen ik meer en meer gesprekken begon te voeren met hoogbegaafde volwassenen en hoogbegaafden in mijn praktijk kreeg, kon ik niet anders dan tot de conclusie komen dat hoogbegaafdheid veel gevarieerder was dan dat ik tot dan toe gedacht had. Ik kwam mensen tegen die op allerlei verschillende niveaus werkzaam waren in een enorme variëteit aan richtingen. Het merendeel had helemaal geen hoge opleiding of topfunctie, en ik begon aan een CV al te herkennen of iemand misschien hoogbegaafd zou kunnen zijn, omdat er vaak een lange lijst van afgebroken studies en elkaar snel afwisselende banen op stond.

Ik wist natuurlijk dat volgens de geldende opvattingen van professoren die zich er mee bezig hadden gehouden, hoge intelligentie, creativiteit en doorzettingsvermogen als dé kenmerken van hoogbegaafdheid werden gehanteerd.

Renzulli

Er was één professor in Nederland die nog altijd zei dat je jezelf alleen hoogbegaafd mocht noemen als je gedurende lange tijd hoge prestaties had geleverd. Als dat werkelijk zo was dan kende ik wel heel veel mensen die wel aan de hoge intelligentie eis voldeden, bij tijd en wijle zeer creatief waren en als ze wilden een heel hoog doorzettingsvermogen aan de dag wisten te leggen (bijvoorbeeld in het overwinnen van de obstakels in hun leven!), maar geen hoge prestaties leverden en dus niet hoogbegaafd zouden mogen worden genoemd. Zelf hoorde ik daar immers ook bij. Mijn schatting was misschien wel 90%! Hoe moesten we deze mensen dan noemen? Hoogintelligent was ook niet de juiste term want daar werden weer andere eisen aan verbonden. Hoogintelligent ben je als je wel een heel hoog IQ hebt maar niet over de hoogbegaafdheidsgrens heen gaat en een ander bewustzijnsniveau hebt. Voor het verschil zie hier.

Ik begon mij af te vragen wat we nou in de kern allemaal gemeen hadden. Een andere professor had aangegeven dat je omgeving en opleiding van invloed waren op hoe en óf je hoogbegaafdheid zich kon ontwikkelen.

Renzulli

Let wel, dit was 12 jaar geleden. Toen werd er over hoogbegaafdheid nog nauwelijks gesproken en hielden slechts een handvol mensen in Nederland zich er professioneel mee bezig en traden er nauwelijks mee naar buiten of kregen daar de kans niet voor. Die omgevingsfactoren zijn inderdaad van groot belang en bepalen in hoge mate hoe goed de hoogbegaafdheid ‘uit de verf’ kan komen. Op het moment dat ik hoogbegaafdheid begon te besturen (2000) mocht je het woord hoogbegaafdheid nog nauwelijks uitspreken dus bij heel veel mensen kon het niet eens ‘uit de verf’ komen. De omgevingsfactoren zijn zeer variabel en nauwelijks meetbaar, dat maakte het lastig.

Nadat ik had gelezen over hoogsensitiviteit begon mij op te vallen dat vrijwel iedere hoogbegaafde aan de kenmerken van hoogsensitiviteit voldeed. Ook degenen die van zichzelf zeiden dat niet te zijn bleken na wat doorvragen en het beeld wat verduidelijken, toch te moeten toegeven dat hoogsensitiviteit op hen van toepassing was. Voor mij werd heel duidelijk dat het een vierde element was dat aan hoogbegaafdheid kon worden toegevoegd.

Renzulli

Maar toch was het plaatje nog steeds niet compleet. Er was nog steeds geen verklaring waardoor we elkaar herkenden zonder iets van elkaar te weten. Zelfs al weet je van jezelf niet dat je hoogbegaafd bent, toch herken je in een bepaald type mens dat zij net zo zijn als jij. Ook al heb je een lage opleiding gehad, over het algemeen kun je toch een inhoudelijk diepgaand gesprek voeren met hoogleraren en professoren (zolang het niet te veel vakterminologie bevat en specialistische kennis vereist). Wat is dat dan?

Ik begon te denken in termen van aantrekkingskracht en energie. Er viel niks over te lezen en te leren dus zoals tiener Jacob Barnett ons leert (Stop learning, start thinking), ik begon te denken en realiseerde mij dat het alles met ons bewustzijn te maken had. Wij zien veel meer dan anderen ‘het grote geheel’. De verbanden, de processen, heel groot en heel klein. We zijn ons ‘bewust’ van wat er gebeurt. We denken er over na, voegen er aan toe, halen er af, bekijken van alle kanten, zien nieuwe perspectieven. En ik kon het ‘voelen’. Ik kon voelen dat hoogbegaafden een andere energie uitstraalden dan niet-hoogbegaafden. Ik ging het samen met anderen bespreken en bekijken in vele mensen die ik daarna zag. Ik kon niet anders meer dan tot de conclusie komen dat dit een 5e element van hoogbegaafdheid was.

Renzulli

Binnen dit verhoogd bewustzijn is voor mij op dit moment ook het element spiritualiteit duidelijk naar voren gekomen. Omdat binnen het ‘zoeken’, ook het spirituele zoeken bij velen sterk aanwezig is. Dit hoeft helemaal niet zweverig te zijn maar is juist heel ‘aards’. Maar omdat ik dat binnen het verhoogde bewustzijn vindt vallen heb ik daar geen ‘apart’ element van gemaakt.

Dus wat kunnen we nou allemaal wanneer we allerlei variabelen buiten beschouwing laten?

De kern van hoogbegaafdheid

Voor mij bleven er 2 kenmerken over die ik bij iedereen terugzag:

  1. We kunnen op diepgaande wijze processen doorzien. Op allerlei gebied.
  2. We kunnen vergaande verbanden leggen. Vaak verbanden die door anderen niet herkend worden.

Beide kenmerken kunnen wij op een ver bovengemiddeld niveau. Maar om deze kenmerken uit te voeren op het niveau dat wij dat kunnen doen, zijn er volgens mij 5 kenmerken:

  1. Een hoge mate van creativiteit
  2. Een hoog doorzettingsvermogen
  3. Een hoge intelligentie (ca. 130 IQ punten of meer)
  4. Een hoge mate van gevoeligheid (hoogsensitiviteit)
  5. Een hoog niveau van bewustzijn

De eerste 2 zijn echter alleen duidelijk aanwezig wanneer we bezig zijn met iets wat ons boeit of onze zinnen op hebben gezet, anders zijn we net zo lui als ieder ander. De hoge intelligentie hebben we allemaal, maar omdat er zoveel verschillende leerstijlen en soorten intelligenties zijn en daar binnen het onderwijs nauwelijks rekening mee wordt gehouden, komt het er bij lang niet iedereen goed uit. De hoge gevoeligheid herkende ik bij iedere hoogbegaafde (tenzij er andere zaken meespelen zoals bijvoorbeeld autisme). Wat niet wil zeggen dat iedere hoogsensitieve persoon hoogbegaafd is. Een hoogbegaafde heeft de kenmerken van hoogsensitiviteit plus nog wat extra. Het hoge bewustzijn kan op heel veel niveaus bekeken worden. Ons hoge rechtvaardigheidsgevoel, onze behoefte om de wereld te verbeteren maar ook onze spirituele behoeften en vragen, wie ben ik en waar kom ik vandaan, vallen daar onder andere onder.

Door de hoge gevoeligheid en het hoge bewustzijn mee te nemen, wordt hoogbegaafdheid minder ‘meetbaar’. De intelligentie is immers dan maar 1 van de 5. Maar de eigenschappen zijn alle 5 onmiskenbaar aanwezig.

Bron: http://www.hoogbegaafdheid.net/hoogbegaafdheid-in-het-juiste-perspectief/wat-is-hoogbegaafdheid/

Plaats een reactie